Gevaarlijk virus
Op 17 januari 2019 is in Nederland het Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV) vastgesteld in de bedekte tomatenteelt. Dit virus is niet gevaarlijk voor mensen, maar kan veel schade veroorzaken in de teelt. Het virus is via contact makkelijk overdraagbaar op planten en dus zeer besmettelijk. Via handel in besmet zaad, jonge planten en vruchten kan dit virus over grote afstanden worden verspreid. Sinds 4 oktober 2019 is dit virus quarantainewaardig en vanaf 1 november 2019 gelden voor dit virus noodmaatregelen in de Europese Unie (EU). Dat houdt in dat Nederland maatregelen moet nemen om verspreiding van het virus tegen te gaan. Zo mag het virus niet worden binnengebracht en/of verplaatst worden op grondgebied van de EU. Ook geldt sinds 4 oktober 2019 een meldplicht: elke vaststelling of vermoeden van aanwezigheid van het virus dient gemeld te worden bij de NVWA. Voor het op de markt brengen van een gewasbeschermingsmiddel, is toestemming vereist van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb).
Ontwikkelen en op de markt brengen
De twee bedrijven hebben in 2020 en 2021 gewerkt aan het ontwikkelen van een gewasbeschermingsmiddel voor ToBRFV en het op de markt gebracht. Het ontwikkelde gewasbeschermingsmiddel, een milde stam van het ToBRFV dan wel een crossprotectiemiddel voor het virus, is op de markt gebracht door het middel door verschillende tomatenkwekers te laten testen. Het Ctgb had hiervoor geen toestemming verleend. Voor het ontwikkelen en het op de markt brengen van het middel, is een aparte BV opgericht. Door het oprichten van die BV en het middel door verschillende tomatenkwekers te laten testen, werd alles in eigen omgeving gehouden en daarmee de wet bewust overtreden.
Strafbeschikking
Het OM is na signalering van de NVWA een onderzoek gestart, waar bovengenoemde feiten uit zijn gebleken. Het OM en de NVWA doen er alles aan om dit soort praktijken te voorkomen. Het OM legt de twee bedrijven een strafbeschikking op in de vorm van een geldboete van 50.000 euro. Omdat het OM de rechtspersonen vervolgt, krijgen de bestuurders een voorwaardelijk sepot opgelegd. Dat houdt in dat als zij in het vervolg opnieuw de fout ingaan, alsnog een vervolging zal worden ingesteld voor deze feiten.